Zbliża się kolejna rocznica utworzenia strażackiej organizacji konspiracyjnej „Skała”

     Strażacki Ruch Oporu „Skała” – polska organizacja konspiracyjna skupiająca strażaków, została utworzona 23 grudnia 1939 w siedzibie Oddziału II Warszawskiej Straży Ogniowej w Warszawie. Objęła swoim zasięgiem większość jednostek straży pożarnej (zawodowych i ochotniczych) zarówno pod okupacją niemiecką, jak też sowiecką. Działała w okresie od końca 1939 do końca 1943 roku na obszarze całego okupowanego państwa polskiego.

   Jednym z jej współorganizatorów i pierwszym komendantem głównym został płk pożarnictwa Jerzy Lgocki ps. „Jastrząb”, który oficjalnie sprawował funkcję kierownika technicznego pożarnictwa w Generalnym Gubernatorstwie, co ułatwiało kontakt z jednostkami strażackimi w terenie. Jego zastępcą był płk Stanisław Gieysztor – ówczesny komendant Warszawskiej Straży Ogniowej, a szefem sztabu – płk Leon Korzewnikjanc ps. „Doliwa”.

   Organizacja składała się 8 Okręgów: stołeczny, warszawsko–lubelsko–białostocki, wileński, krakowski, radomsko–częstochowski, łódzko–poznańsko–katowicki, gdyńsko–toruńsko–bydgoski i lwowski. Organizacja popierała rząd RP na uchodźstwie i współdziałała z jego zbrojnym ramieniem w kraju, czyli ZWZAK. W ramach organizacji prowadzono działalność wywiadowczą, rozpoznawczą, zdobywano broń, ostrzegano i udzielano pomocy osobom zagrożonym, organizowano szkolenie wojskowe, przewożono broń oraz kolportowano podziemne pisma i ulotki.

   Do najskuteczniejszych, a zarazem najbardziej zakonspirowanych należały strażackie akcje dywersyjno–sabotażowe, prowadzone pod kryptonimem „Gaśnica”. Polegały one na takim prowadzeniu działań gaśniczych, żeby zamiast gasić pożar, skutecznie go rozprzestrzeniać. Często sami strażacy podpalali wybrane obiekty o znaczeniu militarnym, np. składy wojskowe na Okęciu, pociąg z cysternami z benzyną lotniczą na Dworcu Gdańskim w Warszawie, warsztaty i garaże SS w Warszawie.

     Podczas powstania warszawskiego strażacy wywodzący się ze Strażackiego Ruchu Oporu „Skała” walczyli w oddziałach liniowych, zwłaszcza w szeregach Batalionu „Nałęcz” por. Stefana Kaniewskiego ps. „Nałęcz”.

     Więcej na ten temat można przeczytać w opracowaniu: Władysław Pilawski, Strażacki Ruch Oporu „Skała”, Warszawa 1994 r., lub na stronach internetowych

http://www.straz.gov.pl/panstwowa_straz_pozarna/ochrona_przeciwpozarowa_w_czasie_okupacji_hitlerowskiej

https://pl.wikipedia.org/wiki/Stra%C5%BCacki_Ruch_Oporu_%E2%80%9ESka%C5%82a%E2%80%9D

Skip to content